Niniejszy skrypt został opracowany na podstawie doświadczeń żołnierzy jednostek specjalnych byłego Związku Radzieckiego - SPECNAZ. Pisząc tę pracę, miałem na celu przybliżenie specyficznej sytuacji, w której znajduje się człowiek, podczas ataku psa. Mam nadzieję, że w ten sposób pomogę moim instruktorom, oraz uczestnikom kursów samoobrony, zrozumieć rodzaj zagrożenia w jakim mogą się znaleźć, oraz zminimalizowanie skutków ataku psa, lub wyjście z tej opresji. ZASTOSOWANIE PSA W INTERWENCJACH 1. Podczas obrony obywateli przed napaścią, grożącą śmiercią lub utratą zdrowia. 2. Podczas prób ucieczki w czasie zatrzymywania wewnątrz chronionego obiektu, a także podczas transportu zatrzymanego przestępcy. 3. Podczas napaści na wartownika w trakcie pełnienia służby. 4. Podczas ataku na obiekt chroniony.

Przed wypuszczeniem psa (spuszczeniem ze smyczy, linki itp.) w celu zatrzymania osoby podejrzanej należy (OSTRZEC) krzyknąć: „STÓJ! WYPUSZCZAM PSA". - Może spowodować to poważne konsekwencje np.: przestępca strzelił lub zdążył przedsięwziąć środki, które mogą powodować śmierć ludzi lub znaczne straty materialne itp. - W przypadku odwrócenia uwagi od spuszczonego psa przez pracowników ochrony. - Jeżeli przestępca zaprzestaje działań (np. wyrzuca nóż, którym zagrażał otoczeniu lub słownie oznajmia o zaprzestaniu działań) - W przypadku gdy zatrzymany zaprzestał stawiania oporu ochronie - Jeżeli agresor odrzuca zamiar dalszej napaści i podporządkowuje się poleceniom pracowników ochrony (Policjantom) - Jeżeli pomiędzy przewodnikiem psa a przestępcą znajduje się obiekt nie uczestniczący w przestępstwie. Ostatnie ograniczenie dotyczące spuszczenia psa w celu zatrzymania, ma również swoje odrębne przypadki. Rzeczywiście, jeśli osoba postronna znajduje się na jednej linii z instruktor+pies, a przestępca (rys.2) to zastosowanie psa w sposób prawidłowy jest WYKLUCZONE! Lecz i w tym przypadku dla dobrze wytresowanego psa istnieje wyjątek od reguły. Przed wydaniem komendy do zatrzymania, instruktor może dać do powąchania psu but lub jakiś fragment ubrania lub inny fant (jeśli taki posiada) zatrzymywanego. To pozwoli spowodować odpowiednią reakcję u psa i uprzedzić ewentualny atak na osobę postronną znajdującą się na drodze psa.

We wszystkich przypadkach, dopuszczających użycie psa w celu zatrzymania, w obecności osób postronnych (rys.3A) instruktor przed wydaniem komendy do zatrzymania, powinien przy pomocy specjalnych (szczególnych) środków, przykuć uwagę psa do zatrzymywanej osoby. Do ukazanych przykładów zalicza się również wykluczenie z pola widzenia psa postronnych osób, przy pomocy zawężenia pola widzenia psa swoim ciałem (rys.3B) a także korzystanie ze specjalnych komend i gestykulacji instruktora w celu przyciągnięcia uwagi psa do zatrzymywanego obiektu.

1. Podczas zatrzymywania kobiet w ciąży
2. W stosunku do obywateli mających przy sobie małe dzieci
3. W stosunku do osób naruszających porządek publiczny, których działanie narusza prawa w aspekcie społecznym i obyczajowym
4. W stosunku do osób podlegających procesowi postępowania administracyjnego (ten przykład w większym stopniu odnosi się nie do poszczególnych pracowników ochrony lecz do funkcjonariuszy MSW konwojujących aresztowanych (zatrzymanych) do sądu.

(ochraniania) psy mogą być stosowane w następujących przypadkach:

• - W czasie przygotowań (przed imprezą) do zachowania porządku
• - Do wykrywania ładunków wybuchowych
• - W celu zapobiegania przypadkom naruszenia porządku publicznego dostarczenia dużej ilości zatrzymanych do odpowiednich, upoważnionych organów.
• - Do kontrolowania jakości posiłków podawanych gościom (dotyczy imprez zamkniętych o wysokim stopniu zagrożenia). Przy korzystaniu z pomocy psa do kontrolowania jedzenia podawanego gościom, należy przestrzegać pewnych reguł. W tym celu powinno się korzystać z dwóch lub większej ilości psów, po kolei. Oznacza to, że po „nakarmieniu" jednego psa, należy posłużyć się drugim. W ten sposób można określić, która potrawa może jest „niebezpieczna". Pies wykorzystywany do kontroli pokarmu NIE POWINIEN BYĆ zbyt głodny. Próbki jedzenia należy podawać małymi porcjami. Podczas karmienia obowiązkowo należy uważnie zaobserwować pierwszą reakcję na produkty. Oznaki niepożądanych „dodatków" w produktach (JAD< ŚRODKI NASENNE< NARKOTYKI itp.).

• - pies długo wącha i nie bierze jedzenia w pysk
• - pies zjada wszystko i pada (lub kładzie się) - możliwy również wariant, w którym pies zjada wszystko i po pewnym czasie rzyga
• - wącha i zaczyna kichać

Między próbką jedzenia podanego psu, a podaniem jej gościom powinno upłynąć nie mniej niż 15-20min. (czas na wniknięcie do krwi czynników z jedzenia). W tym czasie należy uważnie obserwować psa i jego reakcje.

• - pies staje się rozkojarzony (nie reaguje na instruktora, ma spowolnione ruchy)
• - brak koordynacji ruchowej z oznakami osłabienia
• - ślinotok, piana na pysku, suchy język i nos
• - zmiany tępa bicia serca i rytmu oddychania

Powyższe przykłady nie zawsze mogą obiektywnie charakteryzować to co się dzieje z psem. Aby wykluczyć bezpodstawne podejrzenia należy skorzystać z porad wykwalifikowanego specjalisty.

• - obrona przed psem

Wiele niebezpieczeństw czyha na każdego pracownika stojącego na straży prawa, podczas wykorzystywania obowiązków zawodowych (i nie tylko). Często by chronić osobę, obiekt itp. przeżyć i nie zostać kaleką, ochroniarz (policjant, żołnierz itp.) musi umieć obronić się sam, zwłaszcza, gdy źródłem zagrożenia może stać się nie tylko człowiek, ale również pies. Dla wyjaśnienia ogólnych reguł walki z psem, należy rozszyfrować pojęcie „PSA BOJOWEGO" i jak ten pies powinien pracować. Przede wszystkim należy zaznaczyć, że powodzenie ataku przez psa i technika jego pracy zależy od typu psa:

1. PIES CIĘŻKI
2. PIES ŚREDNI
3. PIES LEKKI

Wszystkie te typy mają zarówno plusy jak i minusy. Dlatego trudno jest mówić o jakimś uniwersalnym typie. Nie należy także odnosić jakiej rasy w całości do poszczególnych typów (1,2,3), gdyż każda rasa dzieli się na dwa podstawowe typy:

• A) ciężki i potężny (olbrzymi)
• B) drobny i lekki

Oprócz tego należy zauważyć znaczną różnicę w rozmiarach pomiędzy samcem a samicą w obrębie tej samej rasy. W służbie psa mogą wystąpić dwa warianty sytuacji bojowej.

1. 1. Zatrzymanie uciekającego człowieka
2. 2. Bezpośredni atak

W pierwszym przypadku pies postępuje następująco:

JAKIE NAWYKI TRZEBA W SOBIE WYROBIĆ, JAKIE ZASTOSOWAĆ CHWYTY, ŻEBY PRZECIWSTAWIĆ SIĘ ATAKUJĄCEMU PSU? Przede wszystkim - przygotowanie i nastawienie psychologiczne. Ważnym jest, aby zapanować nad strachem bez względu na okoliczności. Strach rzadko dodaje sił - częściej poraża nas i nasze logiczne myślenie. Należy posługiwać się siłą woli by wytrzymać do końca przed ugryzieniem. Gdy pies atakuje, nie wolno dać po sobie poznać, że boimy się, nie wolno zamykać się w sobie . Strach powoduje zmiany chemiczne w naszym organizmie, które psy wyłapują natychmiast swoimi zmysłami m.in. powonienia. Dlatego pies nie zaatakuje człowieka pewnego siebie, z motywacją do walki. Przeprowadź doświadczenie: "Jeśli zdarzy ci się spotkać psa, który na ciebie szczeka przeprowadź trening mentalny. Patrz prosto w oczy psa z nastawieniem do walki. Myśl o swojej przewadze nad psem i dawaj mu sygnały (podświadomie), że jeśli zaatakuje - zabijesz go", najczęściej pies szczekając odwraca łeb, ponieważ nie może znieść silnego wzroku człowieka. Psa należy traktować, nie jako zwierzę, lecz człowieka niewielkiego wzrostu (tyle, że z dużymi zębami) Ta najprostsza psychotechnika jest efektywna jeżeli człowiek uwierzy w pozytywne cechy jej założeń. Do ogólnych reguł walki z psem i warunkami powodzenia obrony są:

1. Nigdy nie próbujcie uciekać przed psem. Odwracajcie się do niego twarzą. Przyjmujcie stabilną postawę. Nie wolno dopuścić do zabiegnięcia psa z boku lub za plecy, (przypomnij sobie jak atakują wilki)
2. Należy ugiąć nogi, obniżając środek ciężkości. Nie wolno rozstawiać szeroko nóg, lecz kolana połączyć razem, maksymalnie chroniąc pachwinę przed ugryzieniem. (fot.8A 8B i 9)
3. Należy krzyknąć na psa, wymagając tym samym od właściciela by uspokoił zwierze. Oddziaływując na psa głosem należy pamiętać o:
   • - krzyk powinien być wyraźny, dźwięczny i niski
   • - siła krzyku powinna narastać by wreszcie łączyć się z przejawami zewnętrznej siły i atakiem na psa
   • - krzyk powinien być poparty ruchem oczu i niebezpiecznym, groźnym wyrazem twarzy
4. Pies nie lubi gdy się na niego krzyczy, biegnie na niego, czymś rzuca w jego kierunku i szybko zmienia pozycję ciała dlatego należy wszystko to stosować. np. natychmiast i nieoczekiwanie padając "na 4 łapy" można zatrzymać atakującego psa. Dobrym uzupełnieniem jest grymas złości na twarzy, imitacja psiego szczekania lub zwierzęcego ryku. Siadając w "kucki", chowając ręce i głowę w kolana, można zdezorientować zbliżającego się psa (fot. 10).
5. Broniąc się przed psem, używaj wszystkiego. Od broni palnej do kamieni i piasku. To może być także kurtka na ręku, torba, parasol itp. (miękkie przedmioty jak torebka, czy portfel, wystawia się przed siebie i mocno trzyma. Pies zawsze atakuje to co jest najbliżej pyska)
6. Jeśli w pobliżu znajduje się schronienie lub drzewo należy przylgnąć do niego plecami (nie wykonując gwałtownych ruchów) i nie spuszczając psa z oka.
7. Należy pamiętać, że pies może posłużyć do odwrócenia uwagi ochroniarza od chronionego obiektu lub człowieka, lub by umożliwić właścicielowi psa użycie broni.
8. Niektóre nie wytresowane psy czują się niepewnie, gdy tracą z pola widzenia właściciela. Dlatego zalecane jest odciągnięcie psa od właściciela w podwórko lub za róg domu, gdzie można go z powodzeniem unieszkodliwić lub też pies sam powróci do właściciela - ucieknie.
9. Jak należy bronić się przed człowiekiem, który trzyma psa na krótkiej smyczy? Trzeba wpływać (oddziaływać) przede wszystkim na psa zwracając szczególną uwagę na jego właściciela. Najlepiej jednak, używając różnych sposobów (markowaniem ucieczki, rzuceniem w psa i właściciela np. Piaskiem, monetami itp. Oraz unikaniem bezpośredniego kontaktu itd.) Trzeba rozdzielić właściciela od psa by zneutralizować zwierzę wybranym sposobem. Maksymalnie niska pozycja stojąca polepsza możliwość efektywnej obrony przed psem, sprawia, że jest łatwiejsza i szybsza o oprócz tego poprawia wasze poczucie równowagi i stwarza możliwość kontrataku. W tej pozycji wydłuża się zasięg kroku, a co za tym idzie, możliwość wykonania uniku przed skokiem psa i zaatakowaniem go w powietrzu (rys.5-6)

W celu wyrobienia odpowiednich nawyków obronnych przed skaczącym psem i możliwości uderzenia go w powietrzu zaleca się ćwiczenia wykonywane 30 min dziennie przez 2 tygodnie. Dwóch ludzi (rys. 7) stojących jeden za drugim przed ścianą. Stojący z tyłu rzuca piłką o ścianę, w ten sposób, by piłka trafiła w różne części ciała stojącego z przodu partnera. Stojący z przodu powinien wypracować następujące schematy:

• - Twarde (stanowcze) przyjęcia piłki, pionowo ustawionymi rękoma
• - Dołączanie pojedynczych uderzeń rękami i nogami odskakującej piłki
• - Uniki przed piłką lecącą w kierunku głowy lub innej części ciała.

Ręce podczas obrony przed psem powinny być rozluźnione i przygotowane do „pracy", przedramiona dobrze jest okręcić ubraniem - przynajmniej lewa rękę -przedramię. Dowolne ruchy rękami powinny być wykonywane po okręgach i w płaszczyźnie prostopadłej linii możliwego ataku psa. Pozycja wyjściowa rąk powinna być pionowa. Z następujących powodów: Po pierwsze - psu trudniej jest chwycić rękę wykonującą ruchy okrężne; Po drugie - takim ruchem łatwiej objąć psa. Dodatkowo, pionowo ustawione ręce trudniej schwytać zębami niż ustawione poziomo. Ulubioną częścią nawyków walki z psem jest poczucie pewności w pozycji leżącej. Gdy leżymy na ziemi w żadnym wypadku nie wolno dopuszczać psa do szyi, nie wolno opierać się rękami o ziemię, gdyż w ten sposób człowiek staje się bezbronny wobec psa. Dlatego koniecznie trzeba nauczyć się szybkiego wstawania bez pomocy raje, biorąc pod uwagę atak psa podczas wstawania. Podczas walki należy pamiętać o wrażliwych strefach ciała człowieka. Przede wszystkim gardło, a co za tym idzie arterie i inne łatwo dostępne miejsca ukrwione. Podczas pojedynku z psem koniecznie należy chronić twarz, szyję i gardło, nadgarstki (wewnętrzne strony), wewnętrzne powierzchnie stawów łokciowych, pachwinę i żyły na udach.

Także chwyty wymagają od człowieka sprytu, zręczności i szybkości. Te chwyty należy co jakiś czas zmieniać z innymi chwytami lub uderzeniami. Decydującą rolę w zwycięstwie nad psem odgrywają tzw. „CHWYTY UTRWALAJĄCE" (decydujące). Do nich zalicza się:

• - chwyt pod szczękę w okolicy kości policzkowej (jamowej) rys.9-nr.5
• - chwyt za żuchwę i przyciśnięcie języka palcami
• - chwyt za uszy obiema rękami (rys. 10)
• - chwyt w okolicy uszu od tyłu z obu stron
• - chwyt za gardło psa od przodu obiema rękoma
• - chwyt za grzbiet (rys.9nr.8) i środek kłęba (dla psów średniej i lekkiej budowy ciała) i oderwanie od podłoża.

Główny "chwyt utrwalający" (decydujący) wykonuje się przez dłuższy czas niż krótki, gwałtowny chwyt. Przy prawidłowym zastosowaniu, pozwala on praktycznie "rozbroić" napadającego psa. W praktyce walki z psem wykorzystuje się następujące sposoby przejścia do głównego "chwytu utrwalającego"

1. Spotykamy psy przygotowane do obrony przed przedmiotem (parasol, torba, portfel, pałka) zatrzymujące się w pewnej odległości. Ręka trzymająca przedmiot służy do obrony, stopniowo zgina się i w momencie gdy pies chwyta przedmiot (do obrony) gwałtownie przyciąga się psa do siebie. Druga ręka, po wcześniejszym uderzeniu w czaszkę, lub po krótkim, gwałtownym chwycie (przyciągnięciu) sprawia, że postawa psa jest już zupełnie inna, natomiast druga ręka z przedmiotem do obrony pomaga uderzeniami lub "decydującym chwytem".
2. "ZCIEMNIANIE (dezorientacja psa odbywa się poprzez wykonywanie szybkich, okrężnych ruchów rękami, poprzez gwałtowne chwyty. Wszystko to po okręgu, w jedną stronę. Po kolejnym uderzeniu (wykonanym po okręgu) lub gwałtownym chwycie należy wykonać "decydujący chwyt".
3. Wcześniejsze rzucenie w psa substancji pylnej np. tabaki lub innej drażniącej substancji (gaz) wpływa na psa rozpraszająco co umożliwia dokonanie "decydującego chwytu". "Chwyty utrwalające" tworzą doskonałe okoliczności do wykorzystania różnych efektywnych technik pozwalających na szybkie zwycięstwo.
   • - uderzenia chwyconymi częściami ciała o ziemię i o przedmioty, wielokrotne używanie kolan i łokci, odrywanie całego psa od ziemi lub jego części.
   • - silne uciskanie łokciem i kolanem, często wykonywane w sposób podobny do uderzeń z postępującym uciskiem skierowanym w głąb ciała zwierzęcia.
   • - Oddziaływania bólowe na stawy łap psa, częściej przy pomocy "węzłów", rzadziej przy pomocy dźwigni, a także następując na łapy przy jednoczesnym uchwycie w rejonie uszu, pyska i gardła.

Doznania bólowe mogą być przeprowadzone na pysku i języku. W tym przypadku pożądanym jest ochrona ręki materiałem, lub rękawiczką. Np. trzymając psa od dołu za pysk, silnie nacisnąć na język kciukiem. Jeżeli pies ugryzie was za rękę, nie obawiajcie się, że ją stracicie. Wówczas włóżcie ją głębiej w paszczę w celu zatrzymania oddechu lub wyrwania języka u psa. Tak można postępować po specjalnym przygotowaniu treningowym, wówczas nie zostaniecie ukąszeni, lecz ręce powinny być chronione rękawiczkami. Od podstawowego chwytu przechodzimy do duszenia. Robimy to w pozycji leżącej (w parterze), rzadko w pozycji stojącej. Należy skupić swoją uwagę na wyuczenia różnych typów duszeń. Duszenie przy pomocy skrzyżowanych nóg, oplatających ciało psa. Ten przykład może być przeprowadzony zarówno z przodu, z tyłu jak i z boku psa . Zaleca się duszenie końcowe wykonywać w okolicy szyi i głowy. Tym sposobem ogranicza się ruchy psa, ułatwiając sobie pracę. Ćwiczyć siłę i pracę nóg można na worku bokserskim. Dla podtrzymania formy, ćwiczenie ze ściskaniem nogami worka bokserskiego trzeba wykonywać dwa razy w tygodniu po lekkiej rozgrzewce. Samo zadanie wykonywać 40 sek. Duszenie przedramieniem ma kilka odmian. Jedną z najbardziej efektywnych form jest tzw. "zamek" z przedramion między którymi jest zaciśnięta głowa psa. Przy czym, przedramię jednej ręki oddziaływuje na gardło psa a dłoń tejże ręki koncentruje się na przedramieniu drugiej ręki, która oddziaływuje na czoło lub pysk z wierzchu. Chwyt za uszy. Poza techniką przedstawioną na rysunku istnieje odmiana chwytu z góry, gdy pies atakuje dolne partie naszego ciała. Po silnym zaciśnięciu uszu możemy również wykonać duszenie skrzyżowanymi nogami. Wykonując przewrót przez bark w tej pozycji, możemy skręcić kark psa. Nacisk na ciało psa kolanami. Wykonuje się w gwałtowny sposób Pad na plecy w celu uderzenia o ziemię psem, który uczepił się ubrania z tyłu. Chwytów duszących nie należy przerywać do momentu ustania oddechów psa i jakichkolwiek ruchów. Należy nawet odczekać kilka sekund, nie zmniejszając siły uchwytu. Przeciwko psu łatwiej i efektywniej niż w podanych przykładach, używać ciosów. Zgodnie z zasadami, powinno się je wykonywać w kombinacjach z innymi działaniami - chwytami, duszeniami, uderzeniami o przedmioty itd. Ciosy zadaje się łokciami, kolanami, stopami, podstawą dłoni, kantem dłoni, kantem pięści, przedramionami i bardzo rzadko głową i innymi częściami ciała. Jednocześnie możliwa jest sytuacja, w której uderzenie psem o ziemię odbywa się całym ciężarem waszego ciała. Np. gdy pies uczepił się ubrania na plecach i uwolnienie od niego odbywa się poprzez pad na plecy. Podczas sytuacji gdy zbliża się do nas nisko idący pies, który może zaatakować nogę poniżej kolana możemy stosować nadepnięcia na łapy, lub podskakując nadepnąć na głowę i szyję psa z przejściem do innych technik. Gdy jesteście bezpieczni, lub zneutralizowaliście psa (z pomocą przedmiotów lub sąsiadów) wezwijcie Policję. Postarajcie się razem z nimi zatrzymać właściciela psa lub zapamiętać jego wygląd zewnętrzny. W pierwszej kolejności należy przemyć rany, a następnie złożyć wyjaśnienia funkcjonariuszom Policji.